Alcohol en ADHD
Voor mensen met ADHD kan het lastig zijn om controle te houden over alcohol.
Ze hebben ook meer kans op verslaving. Ook kan alcohol zorgen voor meer bijwerkingen van ADHD medicatie.
Op deze pagina lees je meer over alcohol en ADHD.
Wat is ADHD?
Mensen met ADHD zijn vaak druk en snel afgeleid.
Maar ADHD is voor iedereen anders. Sommige mensen met ADHD vinden het lastig om te focussen en hun aandacht ergens bij te houden. Anderen zijn erg impulsief en doen daarom dingen zonder na te denken over de gevolgen. Sommige mensen met ADHD hebben last van al deze dingen.
Iemand die ADHD heeft, kan hiervoor medicijnen krijgen. Bijvoorbeeld Ritalin®.
Krijg je door alcohol meer of minder last van ADHD?
Het kan allebei. Alcohol verdooft je hersenen. Hierdoor word je wat rustiger en trager. Voor mensen met ADHD kan dat prettig zijn, omdat ze zich dan minder druk in hun hoofd voelen. 1Young, S., Abbasian, C., Al-Attar, Z., Branney, P., Colley, B., Cortese, S., Cubbin, S., Deeley, Q., Gudjonsson, G. H., Hill, P., Hollingdale, J., Jenden, S., Johnson, J., Judge, D., Lewis, A., Mason, P., Mukherjee, R., Nutt, D., Roberts, J., Robinson, F., … Cocallis, K. (2023). Identification and treatment of individuals with attention-deficit/hyperactivity disorder and substance use disorder: An expert consensus statement. World journal of psychiatry, 13(3), 84–112. https://doi.org/10.5498/wjp.v13.i3.84
Maar alcohol kan ADHD-klachten ook juist versterken: door alcohol kun je bijvoorbeeld nog minder goed je aandacht ergens bijhouden. Ook kun je nog impulsiever worden en dingen doen zonder er bij na te denken.
> Lees hier meer over wat alcohol met je doet
Gaan ADHD-medicijnen en alcohol goed samen?
Alcohol en ADHD-medicijnen gaan niet altijd goed samen.
Mensen die ADHD hebben, gebruiken vaak medicijnen, zoals Ritalin®, Concerta® of Equasym®. Hier zit methylfenidaat in. Andere medicijnen voor ADHD zijn atomoxetine of dexamfetamine.
Alcohol kan de bijwerkingen van methylfenidaat en dexamfetamine erger maken.
Dit komt omdat er door alcohol meer methylfenidaat of dexamfetamine in het bloed kan komen.
Als je last hebt van bijwerkingen door methylfenidaat en dexamfetamine kan alcohol drinken er dus voor zorgen dat je nog meer last krijgt van deze bijwerkingen.
Worden de effecten van alcohol anders door ADHD of ADHD-medicijnen?
Dat zou goed kunnen. Het lijkt er bijvoorbeeld op dat mensen met ADHD meer ontremd raken door alcohol dan mensen die geen ADHD hebben.
Ontremd raken betekent dat je minder controle over jezelf hebt en dingen doet die je normaal niet zou doen. Dat iemand met ADHD meer ontremd raakt door alcohol kan ook komen door de combinatie van methylfenidaat en alcohol.
Ook kan het door ADHD lastiger zijn om ‘nee’ tegen alcohol te zeggen of te stoppen met drinken als je eenmaal alcohol hebt gedronken. Alleen maar een beetje alcohol drinken, kan dus moeilijker zijn als je ADHD hebt. 2Vollstädt-Klein, S., Gerhardt, S., Lee, A., Strosche, A., Sharafi, G., Nuriyeva, R., Seidt, J., Hennig, O., Alm, B., Hermann, D., Sommer, W. H., Kiefer, F., Luderer, M., & Sobanski, E. (2020). Interaction between behavioral inhibition and neural alcohol cue-reactivity in ADHD and alcohol use disorder. Psychopharmacology, 237(6), 1691–1707. https://doi.org/10.1007/s00213-020-05492-1
Heb je door ADHD meer kans op alcoholverslaving?
Ja, verslaving komt meer voor bij mensen met ADHD dan bij mensen zonder ADHD.3 Alcohol en ADHD – Expertisecentrum Alcohol (trimbos.nl)
Dat ADHD en verslaving met elkaar te maken hebben, kun je terugzien in de hersenen. Het beloningscentrum is een deel van de hersenen dat zorgt voor een goed gevoel. Dit gebeurt met de stof dopamine. Bij verslaving én bij ADHD lijkt het beloningscentrum minder goed te werken. Dit kan erfelijk zijn: het zit dan in de familie.
Als je beloningscentrum minder goed werkt, kun je gaan zoeken naar iets wat je prikkelt, blij maakt of wat spannend is. Alcohol en andere middelen kunnen dan extra aantrekkelijk voor je zijn.
Mensen met ADHD zijn vaak ook impulsiever: ze doen sneller dingen zonder eerst na te denken over de gevolgen. Hierdoor kunnen mensen met ADHD sneller verslaafd raken. Ook kan het daardoor lastiger zijn om van een verslaving af te komen. Mensen met ADHD vallen ook vaak sneller terug in het drinken dan mensen zonder ADHD.
Er lijkt ook een verband te zijn tussen binge drinken bij jongeren en klachten die bij ADHD (kunnen) horen. Binge drinken is achter elkaar veel alcohol drinken. Als je op die manier alcohol drinkt, kun je sneller verslaafd raken.
Waar vind je hulp bij een alcoholverslaving en ADHD?
Heb je zelf of heeft iemand in je omgeving ADHD en een verslaving aan alcohol? Dan kun je daar hulp bij krijgen.
Iemand die ADHD heeft en verslaafd is, krijgt soms een “dubbele diagnose”. Dat betekent dat iemand last heeft van een verslaving én van een ander probleem, zoals ADHD. Veel instellingen voor verslavingszorg kunnen iemand met een dubbele diagnose helpen. Maar er zijn ook andere vormen van hulp bij verslaving.
> Bekijk hier waar je hulp bij jou in de buurt vindt
> Lees meer over wat je als naaste kan doen
> Lees meer over hulp bij ADHD op mentaalvitaal.nl