Alcohol en je darmen

Als je een keer veel alcohol drinkt, merk je dat meteen aan je darmen.  
Als je vaak alcohol drinkt, werken je darmen minder goed en raken ze zelfs beschadigd. Dit kan problemen in je hele lichaam geven, maar ook mentale problemen. Als je stopt met alcohol drinken, worden die risico’s kleiner en verdwijnen veel klachten helemaal. 

Is alcohol schadelijk voor je darmen?

Ja, alcohol is schadelijk voor heel veel organen in je lichaam, ook voor je darmen.  
Hoe meer alcohol je drinkt, hoe schadelijker dit kan zijn. Hieronder lees je waarom.  

Alcohol is ongezond voor je darmbacteriën 

Alcohol heeft invloed op de bacteriën in je darmen. De naam voor die bacteriën bij elkaar was vroeger darmflora. Nu heet dat microbioom.  Je microbioom heeft bacteriën die je gezond houden, maar ook bacteriën die je ziek kunnen maken. Door alcohol krijgen de slechte bacteriën meer kanszodat je ziek kunt worden.  

De laatste jaren wordt steeds duidelijker hoe belangrijk het microbioom is. Het heeft invloed op je hele gezondheid. Een ongezond microbioom maakt je gevoeliger voor darmziekten, maar ook voor hart- en vaatziekten, leverziekten, diabetes en allergieën. Je microbioom heeft zelfs invloed op je mentale gezondheid. Alcohol kan dus via je microbioom invloed hebben op heel veel andere plekken in je lichaam. 

Door alcohol kan je darmwand lekken

Alcohol kan ervoor zorgen dat stoffen uit je eten en drinken gemakkelijker door de wand van je darmen kunnen. Je zou kunnen zeggen dat je darmen dan lekken. Op die manier kunnen slechte bacteriën en giftige stoffen in je bloed komen. Dit vergroot de kans op infecties en ontstekingen aan allerlei organen in je lichaam. Hierdoor krijgen je afweersysteem en je lever het extra zwaar.  

Bij een lekkende darmwand neemt je lichaam belangrijke stoffen niet op. Bijvoorbeeld magnesium, ijzer, foliumzuur, vitamine A, D, B12 en B1. Lekkende darmen kunnen ook voor dunnere ontlasting zorgen. 

Je darmwand kan gaan lekken als je vaak alcohol drinkt, maar dat kan ook gebeuren als je 1 keer heel veel drinkt.  

Alcohol kan een darmontsteking veroorzaken 

Alcohol kan ook voor een acute darmontsteking zorgen. Dit kan ook komen door een ongezond microbioom en een lekkende darmwand. Een darmontsteking kan een paar dagen pijn en diarree geven. Het gaat vaak vanzelf over. Er is geen bewijs dat alcohol ook chronische darmontsteking kan veroorzaken. Chronische darmontstekingen gaan niet meer over en horen bij ziektes als de ziekte van Crohn.  

Alcohol kan darmkanker veroorzaken

Kanker heeft altijd meerdere oorzaken. Alcohol kan 1 van die oorzaken zijn. De kans dat je darmkanker krijgt, wordt 15% groter als je 3 standaardglazen alcohol per dag drinkt. Bij 6 glazen alcohol per dag, wordt die kans zelfs 60% groter. 

Bij ongeveer 8% van alle mensen met darmkanker is alcohol een belangrijke oorzaak.  

Het lijkt erop dat alcohol darmkanker veroorzaakt doordat alcohol darmontstekingen kan geven. Die ontstekingen kunnen weer zorgen voor kanker. Een darmontsteking door alcohol kan sneller ontstaan als iemand ook rookt of ongezond eet. 

Ongezonde darmen kunnen misschien mentale klachten geven 

Uit steeds meer onderzoek blijkt dat darmen ook invloed hebben op de hersenen en mentale gezondheid. Vooral je microbioom (bacteriën in je darmen) spelen een belangrijke rol bij je mentale gezondheid.  Verder kunnen ontstekingen die je door lekkende darmen kunt krijgen, zorgen voor angstklachten. Ook zeggen sommige onderzoeken dat ongezonde darmen er misschien voor zorgen dat je gevoeliger wordt voor verslaving. 

Kunnen je darmen herstellen na alcohol?

Heb je na een avond met veel alcohol last van diarree of verstopping? Dan hoort dat bij de kater. Vaak is dat na een dag weer voorbij. Het is wel belangrijk dat je genoeg water drinkt.  

> Lees meer over wat je kunt doen tegen diarree en verstopping na alcohol 

Als je lange tijd veel alcohol drinkt, heb je kans dat je microbioom hierdoor ongezonder is geworden. Of dat je darmwand lek is geraakt. Volgens onderzoek kunnen je microbioom en darmwand meestal weer herstellen als je stopt met alcohol drinken. Maar dat heeft wel tijd nodig. Ook is het daarvoor belangrijk dat je gezond eet.

Wat doet stoppen met alcohol met je darmen?

Je microbioom en darmwand kunnen weer voor een groot deel herstellen als je stopt met alcohol. Dat kan betekenen dat je minder last hebt van diarree, verstopping en buikpijn. Maar ook dat je je helemaal wat gezonder en fitter gaat voelen. Dat kan komen doordat je minder last hebt van ontstekingen en weer meer voedingsstoffen opneemt.  En doordat je weer meer goede bacteriën in je darmen hebt.  

> Lees hier meer over de voordelen van stoppen met alcohol

Wat voor ontwenningsverschijnselen hebben te maken met je darmen?

Als je veel alcohol drinkt en daar mee stopt, kun je in het begin juist meer last van je darmen krijgen. Diarree komt veel voor bij mensen die stoppen met alcohol drinken. Vooral als ze plotseling stoppen met alcohol drinken. Diarree is een ontwenningsverschijnsel dat vrij snel begint. Ook kun je juist verstopping krijgen als je stopt met drinken. Of last krijgen van winderigheid, buikpijn, buikkrampen en een opgeblazen gevoel.

Ontwenningsverschijnselen zijn meestal het ergst 24 na het stoppen. Na 3 tot 7 dagen zijn de klachten meestal voorbij of veel minder. Heb je ernstige diarree? Let dan goed op dat je genoeg water of thee drinkt. Zo voorkom je dat je uitdroogt.  

> Lees wat je kunt doen tegen verstopping en diarree 

> Lees meer over ontwenningsverschijnselen

Kunnen darmziektes erger worden door alcohol?

Ja, bij de ziekte van Crohn lijken de klachten vaak eerder te beginnen en erger te zijn bij mensen die in het verleden alcohol dronken. Het lijkt er niet op dat alcohol de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa kan veroorzaken. Wel zou alcohol bij collitis ucerosa klachten weer opnieuw kunnen laten beginnen na een periode met minder klachten.  

Bij het prikkelbare darmsyndroom hebben mensen last van diarree, verstopping, buikpijn, of van dit alles bij elkaar. Het is nog niet duidelijk wat alcohol daar voor invloed op heeft. Zwaar drinken lijkt wel te zorgen voor meer klachten en meer ontsteking. Ook zou alcohol ervoor kunnen zorgen dat medicijnen bij deze ziekte niet goed kunnen werken.

Kan alcohol divertikels veroorzaken?

Divertikels zijn bultjes op je darmen. Het zijn zwakke plekjes in je darmen die naar buiten gedrukt worden.

Deskundigen denken dat alcohol de kans op divertikels vergroot. Als je divertikels hebt, adviseren zijn om geen alcohol meer te drinken. Ook geen kleine beetjes.