Een zieke lever: symptomen, oorzaken en behandeling van levercirrose

Levercirrose is een ernstige ziekte. Bij levercirrose is de lever zo beschadigd dat het niet meer kan herstellen. Daar kun je aan doodgaan. Je kunt levercirrose krijgen als je lange tijd veel alcohol drinkt. Je krijgt dan eerst vervetting, ontsteking en fibrose van de lever. Dit kan zich nog wel herstellen als je stopt met drinken.  

Wat is levercirrose? 

Levercirrose is de laatste en meest ernstige fase van een zieke lever. Bij levercirrose gaan er steeds meer cellen van je lever dood en komen er littekens voor in de plaats. Sommige delen van je lever worden hierdoor hard en stug en herstellen niet meer. Je lever kan dan steeds minder goed zijn werk doen. Je kunt overlijden aan levercirrose.  

Wat is de oorzaak van levercirrose? 

Je kunt levercirrose krijgen door lange tijd veel alcohol te drinken. Ongeveer 1 op de 10 zware drinkers krijgt levercirrose¹Zoals te lezen op het Expertisecentrum Alcohol, meestal na zo’n 10 tot 20 jaar zwaar drinken. Je kunt ook levercirrose krijgen zonder alcohol te drinken. Bijvoorbeeld door ongezond eten en weinig bewegen. Andere oorzaken voor levercirrose zijn: 

• een blijvende ontsteking door vervetting van je lever   
• een ontsteking van je galwegen  
• hepatitis B, C of D 
• ijzerstapelingsziekte (hemochromatose) 

De fases van een zieke lever: van vervetting tot cirrose

1. Leververvetting

Leververvetting ontstaat door een opstapeling van vet in je lever. Dit kan gebeuren als je veel alcohol drinkt. De lever is dan vooral bezig met het afbreken van de alcohol. En niet met het afbreken van vet. Je lever haalt de vetten dus minder goed weg. Al na een paar dagen flink drinken kan iemand leververvetting krijgen. Je lever wordt dan groter door het vet. Van leververvetting voel je meestal niets. Als je stopt met drinken, ruimt je lever de vetten weer op en wordt je lever weer beter. 

2. Leverontsteking (hepatitis) 

Stop je niet met drinken? Dan kan de leververvetting overgaan in een leverontsteking. Dit heet alcoholische hepatitis. Je kan ook een leverontsteking krijgen als je in een korte tijd heel veel drinkt. Ook hiervan kan je lever herstellen als je stopt met drinken.

3. Leverfibrose (verlittekening)

Bij leverfibrose ontstaan er littekens (fibrose) op je lever. Dit gebeurt als je lange tijd een ontsteking in je lever hebt. De littekens maken je lever hard en stug. Hierdoor werkt je lever minder goed. Je lever kan herstellen als je op tijd stopt met drinken. Hoe langer je blijft drinken, hoe moeilijker dit wordt.

4. Levercirrose

 Als je door blijft drinken bij een leverfibrose, gaan de levercellen dood en krijg je op die plek littekenweefsel. Dit noem je cirrose. Je krijgt steeds meer littekenweefsel en je lever kan niet goed meer werken. En dat is levensgevaarlijk.  

Levercellen die doodgaan komen niet meer terug. Je kunt wel voorkomen dat er meer cellen doodgaan door te stoppen met alcohol drinken. 

5. Leverkanker

Je hebt een grotere kans op leverkanker als je levercirrose hebt. Bij ongeveer 8 van de 10 mensen met leverkanker komt dat door levercirrose²Zoals te lezen op kanker.nl. 

> Lees hier meer over alcohol en kanker 

Symptomen van levercirrose  

Hieronder zie je een lijst met klachten die je kunt krijgen bij een zieke lever. Drink je veel, maar heb je nog geen klachten? Dan kun je toch een zieke lever hebben. Want sommige mensen krijgen geen klachten. Je huisarts kan je lever controleren met een bloedtest. Bij een zieke lever komen deze klachten het meest voor: 

• misselijkheid  
• minder zin in eten  
• afvallen  
• minder spieren  
• moe zijn of zwak voelen  
• buikpijn  
• geelzucht (een gele huid of geel oogwit)  
• jeuk  
• slechte adem  
• kleine, spinvormige bloedvaatjes op de borst en bovenarmen  
• donkere plekken in het gezicht en rode handpalmen  
• vrouwen worden niet meer ongesteld  
• mannen kunnen borsten krijgen en moeilijker een stijve penis krijgen 

Als je levercirrose hebt, kan dit ernstige klachten geven, zoals: 

• verhoogde druk in de bloedvaten van de lever (portale hypertensie)   
• vergrote milt  
• spataderen in maag, darm en slokdarm  
• bloedingen  
• vocht in de buik 
• uitpuilende bloedvaten, aambeien  
• in de war zijn 
• hersenschade  
• coma  

Behandeling van levercirrose 

Bij de behandeling van levercirrose proberen artsen te voorkomen dat de levercirrose erger wordt. De dode cellen van je lever kunnen niet meer herstellen. Mensen ontdekken leverproblemen vaak laat, omdat ze geen pijn of andere klachten hebben. De schade aan de lever kan dan al groot en niet meer te herstellen zijn.  

Je lever kan weer beter worden als een arts de levercirrose op tijd opmerkt. En als je stopt met drinken. Het is daarom belangrijk om je lever te laten controleren als je veel drinkt.  

Komt de levercirrose door een ziekte zoals hepatitis B of C? Dan behandelt een arts deze ziekte met medicijnen. Komt de levercirrose doordat je  lange tijd veel alcohol hebt gedronken? Dan helpt alleen stoppen met drinken. 

> Lees hier alles over hulp voor stoppen met drinken 

Wat is de levensverwachting van iemand met levercirrose?  

Kan de oorzaak van de levercirrose niet behandeld worden of blijft iemand alcohol drinken? Dan kan de ziekte erger worden. Er ontstaan steeds meer littekens op de lever. Levercirrose kan jarenlang stabiel blijven, maar ook steeds erger worden. Het is moeilijk te zeggen wat de levensverwachting is van iemand met levercirrose. Uiteindelijk kan levercirrose tot leverfalen leiden. Sommige patiënten kunnen alleen overleven als zij een nieuwe lever krijgen. 

> Lees meer over levercirrose op de website van MDL Fonds